Với tinh thần chủ động, quyết liệt, Thành phố Hải Phòng đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để phục vụ khởi công dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Bản đồ hướng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng qua địa bàn TP Hải Phòng (màu đỏ)
Thời gian qua, Thành phố Hải Phòng đã tập trung cao cho công tác chuẩn bị, triển khai thực hiện các nhiệm vụ giải phóng mặt bằng, tái định cư để bảo đảm cho việc khởi công Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng qua địa bàn Thành phố.
Quyết liệt triển khai nhiệm vụ
Để chuẩn bị cho việc khởi công dự án theo kế hoạch của Trung ương, thời gian qua, thành phố Hải Phòng đã triển khai đồng loạt nhiều nhiệm vụ. Cụ thể, thành phố đã thành lập Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng dự án do đồng chí Bí thư Thành ủy trực tiếp làm Trưởng ban để đôn đốc, giải quyết, tháo gỡ vướng mắc khi thực hiện giải phóng mặt bằng. Nghiên cứu tổ chức lập, điều chỉnh quy hoạch phân khu và vùng phụ cận ga đường sắt nhằm khai thác hiệu quả quỹ đất xung quanh ga đầu mối để phát triển, thu hút đầu tư.

Đồng chí Lê Anh Quân, Phó Chủ tịch Thường trực UBND Thành phố kiểm tra tiến độ giải phóng mặt bằng dự án.
UBND thành phố đã giao Sở Xây dựng là đầu mối tiếp nhận hồ sơ dự án làm cơ sở triển khai thực hiện. Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với địa phương hoàn thành cắm mốc giới sơ bộ của dự án, lập, phê duyệt bản đồ địa chính và hướng dẫn các địa phương thực hiện thủ tục giải phóng mặt bằng.
Theo UBND thành phố, dự án này đi qua địa bàn 23 xã, phường, đặc khu. Tổng diện tích thu hồi đất lớn với trên 624 ha, trong đó khu vực phía Tây Hải Phòng phải thu hồi hơn 218 ha, Đông Hải Phòng hơn 405 ha. Có gần 6.100 hộ bị ảnh hưởng bởi việc thu hồi đất thực hiện dự án. Tổng kinh phí để phục vụ giải phóng mặt bằng dự án khoảng 9.753 tỷ đồng. Thành phố cũng đã rà soát, xác định khoảng 1.750 hộ tái định cư; đã giao nhiệm vụ chủ đầu tư triển khai 14 dự án tái định cư phục vụ dự án chính với tổng diện tích hơn 59,8 ha, kinh phí khoảng 1.237 tỷ đồng.
Sẵn sàng
Thời gian qua, các địa phương có dự án đi qua đã tuyên truyền, vận động nhân dân, tổ chức chấp hành quy định, không xây dựng mới các công trình trong phạm vi dự án. Phối hợp triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng và đề xuất phương án di chuyển công trình hạ tầng kỹ thuật bảo đảm theo tiến độ, kế hoạch được giao.

Khu vực bố trí tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng dự án trên địa bàn xã Tân Kỳ
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, sở đã phố hợp với các địa phương hoàn thành công tác đo đạc trích đo, trích lục, quy chủ phục vụ lập hồ sơ thu hồi đất tuyến chính trên địa bàn 23 xã, phường, đặc khu. Đã hoàn thành cắm mốc tạm để quản lý mặt bằng dự án. Đến ngày 26/7, trong số 23 địa phương có dự án đi qua đã có 4 địa phương hoàn thành việc kiểm đếm tài sản gắn liền với đất, dự kiến sẽ bàn giao mặt bằng trong tháng 8/2025; 8 xã, phường đang thực hiện kiểm đếm tài sản gắn liền với đất; 11 xã đang hoàn thiện hồ sơ để ban hành thông báo thu hồi đất theo quy định.
Về việc triển khai các dự án tái định cư, đến nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã bàn giao sản phẩm đo đạc các dự án tái định cư khu vực Đông Hải Phòng phục vụ lập hồ sơ thu hồi đất, giải phóng mặt bằng cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông và nông nghiệp Hải Phòng. Đồng thời, bàn giao sản phẩm đo đạc của 11/13 điểm tái định cư cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Tây Hải Phòng. Hiện nay, UBND Thành phố đã phê duyệt một số dự án tái định cư, Sở Nông nghiệp và Môi trường sẽ hướng dẫn các địa phương trình kế hoạch thu hồi đất làm cơ sở thực hiện các nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng theo quy định.

Khu vực dự án đi qua tại địa bàn xã Vĩnh Cường
Theo Sở Xây dựng Hải Phòng, thành phố dự kiến sẽ khởi công dự án khu tái định cư đầu tiên tại khu vực phường Dương Kinh với quy mô khoảng 7,8 ha vào ngày 19/8 tới đây và khởi công hạng mục hạ tầng kết nối vào ga Nam Hải Phòng vào ngày 19/12/2025. Trong thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án đường sắt trong công tác lập dự án, thiết kế kỹ thuật công trình và triển khai thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư bảo đảm theo tiến độ, kế hoạch được giao.
Cùng với các vấn đề về giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư, thành phố cũng xác định nguồn trữ lượng vật liệu có thể cung cấp cho dự án. Cụ thể, tại phía Tây Hải Phòng có 19 khu vực đất, đá đồi và 3 khu vực đất, cát bãi bồi làm vật liệu san lấp; xác định 7 vị trí đổ thải chất thải rắn xây dựng và 13 vị trí tập kết tầng đất mặt của đất chuyên trồng lúa nước. Tại khu vực phía Đông Hải Phòng có 21 mỏ khoáng sản được cấp giấy phép còn thời hạn khai thác, giới thiệu 17 bãi tập kết vật liệu xây dựng đang kinh doanh trên địa bàn khu vực Dương Kinh và nhiều bãi tập kết khác...
Với tinh thần chủ động và quyết liệt, thành phố Hải Phòng đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để đẩy nhanh tiến độ. Điều này không chỉ thể hiện tinh thần trách nhiệm cao của một địa phương đối với các dự án trọng điểm quốc gia, mà còn là tầm nhìn chiến lược về phát triển bền vững. Dự án hoàn thành sẽ tạo ra một cú hích lớn, đưa Hải Phòng trở thành một trung tâm logistics, công nghiệp và dịch vụ hàng đầu của Việt Nam.
Dự án đầu tư xây dựng đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 187 ngày 19/2/2025. Đây là một dự án trọng điểm quốc gia, dự kiến khởi công vào ngày 19/12/2025.
Tuyến đường sắt có tổng chiều dài khoảng 391 km với tổng vốn đầu tư 203.231 tỷ đồng. Đoạn qua địa phận thành phố Hải Phòng gồm một tuyến chính và 2 tuyến nhánh, các nhà ga, trạm tác nghiệp. Tuyến chính dài gần 90 km, 2 tuyến nhánh dài hơn 20 km.